ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ: ಬದುಕಿನ ಪ್ರತಿ ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಜೊತೆಯಾಗುವ ಸ್ನೇಹಿತ

ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು. "ನಾನು ಯಾರು? ಈ ಜೀವನದ ಅರ್ಥವಾದರೂ ಏನು? ದೇವರು ಇದ್ದಾನೆಯೇ? ಇದ್ದರೆ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲವೇಕೆ? ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು? ಸುಖ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಹಿಗ್ಗಬೇಕೆ? ಸತ್ಯ ಅಂದರೇನು?" - ಹೀಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಗೊಂದಲಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಕಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ.

ಇಂತಹ ಗೊಂದಲದ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ಹಿರಿಯ, ಅನುಭವಿ ಸ್ನೇಹಿತನಂತೆ ನಮ್ಮ ಕೈಹಿಡಿದು, "ಚಿಂತೆ ಮಾಡಬೇಡ, ಜೀವನ ಅಂದ್ರೆ ಹೀಗೇ ಇರುತ್ತೆ, ಇದೇ ಒಂದು ವಿಸ್ಮಯ" ಎಂದು ಸಮಾಧಾನ ಹೇಳುವ, ನಮ್ಮನ್ನು ಯೋಚನೆಗೆ ಹಚ್ಚುವ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕವಿದ್ದರೆ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ? ಆ ಪುಸ್ತಕವೇ ಡಾ. ಡಿ.ವಿ. ಗುಂಡಪ್ಪನವರು (ಡಿವಿಜಿ) ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟ "ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ".

ಇದು ಯಾವುದೋ ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥವಾಗುವ, ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ಇಡುವ ದೊಡ್ಡ ಗ್ರಂಥವಲ್ಲ. ಇದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ, ಅಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯರ, ಮನಸ್ಸಿನ ಮಾತು. ಅದಕ್ಕೇ ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡಿಗರು "ಕನ್ನಡದ ಭಗವದ್ಗೀತೆ" ಎಂದು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಗೀತೆಯಂತೆ ಇದು ಆದೇಶ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಯೋಚನೆಗೆ ಹಚ್ಚುತ್ತದೆ.

ಏನಿದು 'ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ'?

'ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ' ಎಂದರೆ ೯೪೫ (ಒಂಬೈನೂರ ನಲವತ್ತೈದು) ಪುಟ್ಟ ಪದ್ಯಗಳ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪದ್ಯದಲ್ಲೂ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಸಾಲುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಆ ನಾಲ್ಕು ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಡಿವಿಜಿಯವರು ಇಡೀ ಜೀವನದ ಅನುಭವ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ದರ್ಶನವನ್ನು ಹಿಂಡಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

"ಮಂಕುತಿಮ್ಮ" ಎಂಬ ಹೆಸರೇ ಒಂದು ಅದ್ಭುತ. "ಮಂಕು" ಎಂದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ವಿಸ್ಮಯ, ಸೃಷ್ಟಿಯ ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ದಂಗಾಗಿ ನಿಂತ, 'ನನಗೇನೂ ತಿಳಿಯದು' ಎಂಬ ವಿನಯದ ಭಾವ. "ತಿಮ್ಮ" ಎಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯ. ಅಂದರೆ, ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಸಿದ್ಧನಿರುವ, ಗೊಂದಲದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯನೇ ಈ "ಮಂಕುತಿಮ್ಮ". ಆ "ತಿಮ್ಮ" ಬೇರಾರೂ ಅಲ್ಲ, ಅದು ನೀವೇ, ನಾನೇ. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವವನೇ ಈ ಮಂಕುತಿಮ್ಮ.

ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೂ ಒಂದು 'ಕಗ್ಗ'

ಈ ಪುಸ್ತಕದ ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರಲಿ, ಅದಕ್ಕೊಂದು ಸಮಾಧಾನದ ಮಾತು 'ಕಗ್ಗ'ದಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವಲ್ಲ, ಇದು ಜೀವನದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಕೈಪಿಡಿ (practical guide).

ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ನೋಡೋಣ:

1. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲವಾದಾಗ, ಎಲ್ಲವೂ ಅನಿಶ್ಚಿತ ಎನಿಸಿದಾಗ: ಬದುಕು ಅಂದರೇನು ಎಂದು ಗೊಂದಲವಾದಾಗ, ಡಿವಿಜಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ:

ಅರ್ಥ: ಈ ಜೀವನ ಒಂದು ಕುದುರೆ ಗಾಡಿ (ಜಟಕಾ ಬಂಡಿ) ಇದ್ದ ಹಾಗೆ. ಅದೃಷ್ಟ (ವಿಧಿ) ಅದನ್ನು ಓಡಿಸುವವನು. ಅವನು ಮದುವೆಗೋ, ಸ್ಮಶಾನಕ್ಕೋ ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗು ಎನ್ನುತ್ತಾನೋ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಅದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಏನೂ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಒಂದು ವೇಳೆ ಕಾಲು ಜಾರಿ ಬಿದ್ದರೂ, ಹೆದರಬೇಡ, ನಿಲ್ಲಲು ನೆಲ ಇರುತ್ತದೆ (ಧೈರ್ಯ ಇರುತ್ತದೆ). ಆದ್ದರಿಂದ ಧೈರ್ಯವಾಗಿರು.

2. ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಅಹಂಕಾರ ಬಂದಾಗ, "ನಾನೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ" ಎನಿಸಿದಾಗ: "ನಾನೇ ದೊಡ್ಡವನು" ಎಂಬ ಅಹಂಕಾರ ಬಂದಾಗ, 'ಕಗ್ಗ' ಹೀಗೆ ವಿನಯದಿಂದ ಬದುಕಲು ಹೇಳುತ್ತದೆ:

ಅರ್ಥ: ಬೆಟ್ಟದ ಕೆಳಗಿನ ಹುಲ್ಲಿನಂತೆ ವಿನಯದಿಂದ ಬದುಕು. ಮನೆಯವರಿಗೆ ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವಿನಂತೆ ಸುವಾಸನೆ ಬೀರು (ಸಂತೋಷ ಕೊಡು). ವಿಧಿಯು ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಮಳೆಯಂತೆ ಸುರಿಸಿದಾಗ, ಕಲ್ಲಿನಂತೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲು. ಬಡವರಿಗೆ, ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ ಬೆಲ್ಲ-ಸಕ್ಕರೆಯಂತೆ ಸಿಹಿಯಾಗು. ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಒಬ್ಬನಾಗಿ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಬದುಕು.

3. ಸೋಲು ಎದುರಾದಾಗ, ಧೈರ್ಯ ಕಳೆದುಕೊಂಡಾಗ: ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಸೋತಾಗ ಅಥವಾ ಬಿದ್ದಾಗ, ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಲು 'ಕಗ್ಗ' ಹೇಳುತ್ತದೆ:

ಅರ್ಥ: "ಅಯ್ಯೋ ಬಿದ್ದುಬಿಟ್ಟೆ" ಎಂದು ಮತ್ತೆ ಮೇಲೆದ್ದವನೇ ಯಶಸ್ಸಿನ ಶಿಖರವನ್ನು ಏರುತ್ತಾನೆ. ತನಗೆ ಯಶಸ್ಸು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿಲ್ಲಿಸದೆ ಮುಂದುವರೆಯುವವನು ಗೆಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಬಿದ್ದಿರುವುದೇ ಒಂದು ಲಾಭ, ಏಕೆಂದರೆ ಅದು ಮುಂದೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಇರಲು ಕಲಿಸುತ್ತದೆ.

4. ದೇವರು ಮತ್ತು ಸತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಗೊಂದಲವಾದಾಗ: ದೇವರು ಎಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ, ಸತ್ಯ ಯಾವುದು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ 'ಕಗ್ಗ' ಹೀಗೆ ಉತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ:

ಅರ್ಥ: ಪರಮ ಸತ್ಯ ಎನ್ನುವುದು ಒಂದೇ ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ನಾವು ನೋಡುವ ರೀತಿಗಳು (ನೆರಳುಗಳು) ಹಲವು. ಆ ನೆರಳುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ ಹೊಸ ಹೊಸ ರೂಪಗಳು, ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕಾಣಿಸುತ್ತವೆ. ನಾವು ನೋಡುವುದು ಆ ನೆರಳನ್ನು ಮಾತ್ರ, ಮೂಲ ಸತ್ಯವನ್ನಲ್ಲ.

5. ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ: ಈ ಜಗತ್ತಿನ ಸೌಂದರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಡಿವಿಜಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ:

ಅರ್ಥ: ಈ ಗಿಡ, ಮರ, ಹೂವು, ಕಾಯಿ ಯಾವುದೂ ಜಡವಲ್ಲ (ಚಲನೆ ಇಲ್ಲದ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲ). ಈ ಇಡೀ ಜಗತ್ತು ಚೈತನ್ಯದಿಂದ (ಜೀವಂತ ಶಕ್ತಿ) ತುಂಬಿದೆ. ಅವು ನಮ್ಮ ಜೊತೆ ಮಾತಾಡದಿದ್ದರೂ, ತಮ್ಮ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣನ್ನು, ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.

'ಕಗ್ಗ' ಬರೆದ ಡಿವಿಜಿ ಯಾರು?

ಡಿ.ವಿ. ಗುಂಡಪ್ಪನವರು (1887-1975) ಒಬ್ಬ ಮಹಾನ್ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಅವರನ್ನು "ಜ್ಞಾನ ತಪಸ್ವಿ" ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಪತ್ರಕರ್ತರಾಗಿದ್ದರು, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿದ್ದರು, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ "ಗೋಖಲೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ"ಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಿದರು.

ಅವರು ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅವರ ಜ್ಞಾನ ಅಪಾರವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಜೀವನವನ್ನೇ ಒಂದು ಪಾಠಶಾಲೆಯಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ, 70-80ರ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ತಮಗೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅನಿಸಿದ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು, ಅನುಭವಗಳನ್ನು, ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಈ 'ಕಗ್ಗ'ದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟುಹೋದರು.

'ಕಗ್ಗ' ಇಂದಿಗೂ ಏಕೆ ಬೇಕು?

'ಕಗ್ಗ' ಬರೆದು ಹಲವು ದಶಕಗಳೇ ಕಳೆದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಮಾತುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಹೊಸದಾಗಿವೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ನಮ್ಮ ಬಟ್ಟೆ, ಫೋನು, ಮನೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬದಲಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನ ಆಸೆ, ದುಃಖ, ಭಯ, ಪ್ರೀತಿ, ಗೊಂದಲ - ಇವು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ.

• 'ಕಗ್ಗ' ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಧರ್ಮಕ್ಕೆ, ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದಲ್ಲ. ಇದು 'ಮಾನವ ಧರ್ಮ'ಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು. ಇದು ಮನುಷ್ಯನಾಗಿ ಬದುಕುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

• ಇದು "ಹೀಗೇ ಮಾಡು, ಹೀಗೆ ಮಾಡಬೇಡ" ಎಂದು ಕಠಿಣ ಆದೇಶ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ, "ಹೀಗೆ ಯೋಚಿಸಿ ನೋಡು, ಹೀಗೂ ಇರಬಹುದಲ್ಲವೇ?" ಎಂದು ನಮ್ಮ ಕೈಹಿಡಿದು ನಡೆಸುವ ಸ್ನೇಹಿತನಂತೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

• ಇದನ್ನು ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಓದಿ ಮುಗಿಸುವ ಪುಸ್ತಕವಲ್ಲ. ಇದು ಪ್ರತಿದಿನ, ಒಂದೊಂದು ಪದ್ಯವನ್ನು ಓದಿ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ದಿನಪೂರ್ತಿ ಯೋಚನೆ (ಮನನ) ಮಾಡುವ ಪುಸ್ತಕ. ಒಂದೊಂದು ಪದ್ಯವನ್ನು ಓದಿದಾಗಲೂ, ನಮ್ಮ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹೊಸ ಹೊಸ ಅರ್ಥಗಳು ಹೊಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತವೆ.

ಕೊನೆಯ ಮಾತು

ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಗಿನಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಫೋನಿನಲ್ಲಿ ಇರಲೇಬೇಕಾದ ಪುಸ್ತಕ 'ಮಂಕುತಿಮ್ಮನ ಕಗ್ಗ'. ಅದು ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದ ಕಷ್ಟದ ದಾರಿಗಳಲ್ಲಿ, ಗೊಂದಲದ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ದಾರಿ ತೋರಿಸುವ ದೀಪ, ಮತ್ತು ಕೈಹಿಡಿದು ನಡೆಸುವ ಒಬ್ಬ ಜ್ಞಾನಿ ಗುರು, ಒಬ್ಬ ಆತ್ಮೀಯ ಸ್ನೇಹಿತ.

ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದೇ ಒಂದು 'ಕಗ್ಗ'ವನ್ನು ಓದುವ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ, ಜೀವನವನ್ನು ನೋಡುವ ನಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವೇ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಶಾಂತಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ.